اگر قصد خرید یک سنگ با ارزش و قیمتی را داشته باشیم، قطعا برایمان مهم است که نوع اصل آن را بخریم نه آن مدلهایی که ظاهرشان شبیه به اصل است اما در حقیقت بدلی و جعلی هستند. به همین منظور در این مقاله 4 روش تشخیص سنگ اصل از تقلبی را برایتان توضیح خواهیم داد تا به سادگی هر چه تمامتر این کار را انجام دهید.
در نگاه اول به سادگی نمیتوانیم اصل را از فرع تشخیص دهیم چرا که هر چند برخی از سنگها کاملا مصنوعی باشند و در آزمایشگاه تولید شوند اما بعضی از بدلها حتی در یک سری خصوصیات شیمیایی شبیه به اصل هستند چه برسد به شکل ظاهری!
قبل از بر شمردن 4 روش تشخیص سنگ اصل از تقلبی ، اول باید بدانیم که هر سنگی که طبیعی باشد، ویژگیهای فیزیکی و شیمیایی مخصوص به خود را دارد پس بهتر است اول با این خصوصیات آشنا شویم و سپس از دانستههایمان برای مقایسه استفاده کنیم.
در ادامه بررسی میکنیم که چطور از روی یک سری مشخصات کلی میتوان این مقایسه را انجام داد و بعد از آن، راههای تشخیص اصالت بعضی از سنگهای قیمتی را یاد میگیریم.
4 روش تشخیص سنگ اصل از تقلبی
در ابتدای کار و قبل از هر اقدامی باید سنگ را به خوبی تمیز کنیم. سپس به سراغ مراحل زیر میرویم تا در نهایت درست ترین انتخاب را داشته باشیم.
ظاهر
اولین اقدامی که طبیعتا میتوان انجام داد، توجه به ظاهر سنگ است. سنگهای قیمتی کاملا صاف و صیقلی و یک دست نیستند و روی لایه سطحی خود خراشیدگیهایی دارند. بر خلاف باور عموم مردم، سنگهای قیمتیای که بسیار خوش تراش و مرتب باشند، اغلب از نوع بدلی هستند. در ضمن این موضوع را هم در نظر بگیرید که هیچ گاه نمیتوانید دو سنگی را پیدا کنید که کاملا شبیه به یکدیگر باشند.
وزن
سنگهایی که مصنوعیاند، اغلب وزن بیشتری نسبت به انواع اصل دارند. البته این مساله با توجه به نوع سنگ و مسائلی دیگر ممکن است تغییر کند.
انعطاف پذیری
سنگهای اصل به راحتی خم نمیشوند و تغییر شکل نمیدهند. اگر سنگی که در دست دارید به راحتی خم شد و قابل انعطاف بود، در اصل بودن آن شک کنید!
قیمت
سنگهای اصل از دل طبیعت استخراج میشوند و منابع محدودی دارند، هم چنین فرآیند استخراج سختتر و زمانبری هم دارند پس طبیعی است که قیمت آنها بسیار بالا باشد. سنگهای بدلی چون در آزمایشگاه و تحت تولید انبوه به وجود میآیند، اغلب قیمت پایینتری هم دارند. البته این موضوع دلیل نمیشود که هر سنگ گرانی را اصل و هر سنگ ارزانی را بدل و مصنوعی بدانیم.
عوامل زیادی علاوه بر 4 روش تشخیص سنگ اصل از تقلبی که بالاتر آنها را توضیح دادیم وجود دارند که به ما کمک میکنند اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی، روشهای کلاه برداری هم ارتقاء پیدا کردهاند، پس بهترین راه از نظر ما، مراجعه به متخصص قابل اعتماد است مخصوصا در شرایطی که تصمیم داریم سنگی کمیاب و گران بخریم.
در ادامه بعضی از سنگهای قیمتی را که محبوبیت بیشتری در نظر مردم دارند را برایتان آوردهایم و روش تشخیص طبیعی بودن آنها را برایتان توضیح میدهیم تا در موقع خرید این موارد، راحتتر بتوانید تصمیم گیری خود را انجام دهید.
مروارید
علاقه به این سنگ زیبا از قدیم الایام حتی در بین عوام مردم وجود داشته باشد. در گذشتههای دور یک روش بسیار متداول برای تشخیص مروارید اصل رواج داشته که هنوزم جواب میدهد! مردم اگر سنگی پیدا میکردند که شبیه به مروارید بود، آن را داخل دهانشان میگذاشتند و روی دندانها میچرخاندند. در این حالت اگر احساس میکردند که انگار دهانشان با شن پر شده است، تشخیص میدادند سنگی که پیدا کردهاند، اصل است!
اما خب امروزه این روش زیاد بهداشتی نیست و اثبات شده که خطاهایی نیز دارد. به جای این کار میتوانیم روی سنگ با کمک دست، ناخن بکشیم، اگر همان حس را تجربه کردیم یعنی احساس کردیم ناخنمان را روی شن میکشیم، میتوانیم احتمال دهیم مرواریدمان اصل است. انواع مروارید بدلی معمولا نرمتر هستند و آن حس خشکی و زبری شن را ندارند.
روش دیگری که برای تشخیص مروارید اصلی و تقلبی از هم استفاده کنیم این است که اول بگذاریم سنگمان کمی استراحت کند و با محیط هم دما شود. سپس آن را در دست بگیریم. مرواریدهای اصل خنک هستند و دمای پایینتری نسبت به تقلبیها دارند.
محصولات مروارید
یاقوت
روش اول برای تشخیص سنگ یاقوت اصل از تقلبی که راحت هم هست، توجه به رنگ آن است. یاقوت اصل رنگ درخشانی دارد. رنگ قرمز سنگ یاقوت قرمز، بسیار واضح بوده و به راحتی قابل تشخیص است.
روش دیگر برای تشخیص یاقوت اصل این است که با ناخنمان یا به کمک یک عدد سکه، روی آن خط بیندازیم. اگر جای این خط روی سنگ باقی بماند، یعنی تقلبی و جعلی است.
زمرد
تشخیص سنگ زمرد اصل از نوع تقلبی آن، یک مقدار سختتر از بقیهی سنگهاست. از نظر ظاهری، باید به حبابهای که در سنگ به وجود آمدهاند دقت کنیم، چون ممکن است نشانهای برای بدلی بودن زمرد باشد.
علاوه بر این، باید به این نکته بسیار توجه کنیم که شکل ظاهری این سنگ با توجه به جایی که منشا آن نوع است، فرق میکند. پس تنها پیشنهاد ما آن است که آن را به یک متخصص و سنگ شناس نشان بدهید و ریسک خود تشخیصی را نپذیرید!
عقیق
تشخیص سنگ عقیق اصل نسبت به نوع تقلبی آن شفافیت کمتری دارد و اگر آن را در نور نگه دارید، مشاهده میکنید که درونش نقاط تیرهای دارد.
سنگ عقیق اصل هم چنین مقاومت بالایی نیز دارد و بر اثر ضربه، به راحتی آسیب نمیبیند در حالی که عقیق تقلبی ممکن است به سادگی دچار خط و خش شود.
نکتهای که در مورد عقیق طبیعی وجود دارد این است که دما در تشخیص آن امر بسیار حائز اهمیت و تعیین کنندهای است. عقیق طبیعی در سرما، دمای بالا و در گرما، دمای پایینی دارد اما سنگ عقیق مصنوعی، در دمای بالا گرم است و در دمای پایین، سرد میشود.