آروماتراپی یا رایحه درمانی چیست؟

تا حالا چیزی از آروماتراپی شنیدی؟
شاید خیلی عادت به شنیدن این کلمه نداشته باشین ولی آروماتراپی همون رایحه درمانی هست. حالا این یعنی چی؟!
آروماتراپی از ترکیب دو کلمه تشکیل شده. آروما به معنی بوی خوش هست و تراپی هم به معنی درمان هست. حالا اصل موضوع آروماتراپی چی هست؟ در ادامه با ریسه گالری در این مقاله همراه باشین تا در این مورد بیشتر یاد بگیریم.

کمی بیشتر از رایحه درمانی یا همان آروماتراپی

به استفاده از بوها و روغن های خاص برای رسیدن به یک میل فیزیکی یا ایجاد یک حالت خوب احساسی و روانی یا کمک به درمان بعضی بیماری ها، رایحه درمانی یا آروماتراپی میگن. گفتنی هست که رایحه درمانی یا آروماتراپی در علم پزشکی به رسمیت شناخته شده و از اون برای درمان برخی از بیماری ها استفاده میشه و همین موضوع نشون دهنده اینه که رایحه درمانی چقدر میتونه مهم باشه.
طبق تحقیقاتی که در همین زمینه انجام شده، اسانس‌های معطر میتونه از طریق بویایی موثر باشه. هم چنین مالش اون‌ها بر روی پوست هم از روش‌های قابل اعتماد درمان محسوب میشه. چون مولکول‌های این مواد با ماساژ به راحتی میتونن جذب پوست بشن و در مسیر گردش خون قرار بگیرن و نتیجه بهتری رو داشته باشن.

تاریخچه آروماتراپی یا رایحه درمانی

حالا که تا حدی با موضوع رایحه درمانی یا آروماتراپی آشنا شدیم بهتره که کمی هم از تاریخچه اون بدونیم.
اسانس های طبیعی در حدود 6000 سال پیش برای اهداف درمانی استفاده میشدن. چینی های باستان، سرخپوستان، مصری ها، یونانی ها و رومی ها از محصولات آروماتیک در تولید لوازم آرایشی، عطر و دارو استفاده می کردن. از این اسانس ها برای مصارف معنوی مثل استفاده در معابد، مصارف بهداشتی و تقویت روحی هم استفاده میشده.
جالبه که بدونید یک شیمیدان فرانسوی خواص درمانی روغن اسطوخودوس را به صورت اتفاقی کشف کرد. این شیمیدان فرانسوی رنه موریس گاتفوسه هست که بعد از سوختگی در انفجار آزمایشگاه خودش، متوجه خواص درمانی اسطوخودوس در روند بهبود سوختگیش شد. بعد از اون بود که شروع به تجزیه و تحلیل خواص شیمیایی روغن های ضروری و نحوه استفاده از اون ها برای درمان سوختگی ها، عفونت های پوستی، گانگرن و زخم های سربازان در طول جنگ جهانی اول کرد. همین شد که گاتفوسه در سال 1982 علم آروماتراپی رو به نوعی بنیان نهاد.
در دهه 1950 ماساژورها، آرایشگران، پرستاران، فیزیوتراپیست ها، پزشکان و سایر ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی از آروماتراپی استفاده میکردن. آروماتراپی تا دهه 1980 در ایالات متحده محبوب نبود. ولی امروزه بسیاری از لوسیون ها، شمع ها و محصولات زیبایی به عنوان آروماتراپی فروخته میشه. اما با این حال، خیلی از این محصولات حاوی عطر مصنوعی هستن که خواص مشابهی با روغن های طبیعی ندارن.

ساخت اسانس در ایران باستان و سایر کشورها

به بدست آوردن اسانس های روغنی از گیاهان رو در اصطلاح اسانس نفت میگن. حالا تاریخچه‌ی تقطیر اسانس نفت در ایران به حدود قرن 10 میلادی به ایرانیان باستان بر میگرده. هر چند ممکن هست خیلی قبل تر از این تاریخ هم ایرانیان از این روش استفاده کرده باشن ولی در هر صورت این اطلاعات حدود 6 قرن بعد، یعنی در قرن 16 میلادی در آلمان منتشر شد. فرانسوی ها نیز در قرن نوزدهم تونستن توان بالقوه اسانس های روغنی رو در درمان بیماری ها تشخیص بدن.

روش های درمانی از طریق رایحه

همون طور که گفته شد این اسانس ها و روغن های ضروری در سطح فیزیکی به بهبود دردهای عضلانی کمک زیادی می کنن، گردش خون رو بهبود میبخشن و باعث سستی سینوس ها میشن که این خودش به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی عمل می کنه. رایحه درمانی در طب سوزنی هم نقش مهمی داره. به این شکل که سوزن رو به روغن مخصوص آغشته کرده و از اون برای درمان بیماری های مختلف استفاده میکنن. شما میتونید از طریق شمع های عطرآگین که در اون از روغن خالص استفاده شده است هم کمک بگیرید و برای بدست آوردن آرامش ذهنی و فیزیکی از قابلیت شفا بخشی این اسانس ها استفاده کنید.
از تاثیرات آروماتراپی بر پوست بشنوید. تقریبا هزاران سال هست که از عصاره های گیاهی برای بدست آوردن عطر استفاده میکنن، این عطرها از خاصیت درمانی خوبی برخوردار هستن. این عصاره ها برای درمان و شفای بیماری های روحی و جسمی تا الان بسیار اثر بخش بوده. استفاده از روغن های گیاهی برای پوست هم چنین باعث میشه تا پوست شما آنتی اکسیدان های موجود در این روغن ها رو جذب کرده و در برابر پیری و بیماری های پوستی سالم تر بمونه. این آنتی اکسیدان ها در سطح پوستی شروع به فعالیت میکنن و باعث جوان تر شدن و شاداب تر شدن پوست شما میشن.

روش‌های استفاده از آروماتراپی

با تمام توضیحاتی که تا الان داده شد احتمالا با آروماتراپی یا رایحه درمانی آشنا شدین. این که وقتی بوی یه عطر خوب یا حتی اسانسی که دوست دارین به مشام شما میرسه، علاوه بر این که حال روحی و ذهنی شما رو خوب کنه و تاثیر گذار برای داشتن یه روز خوب باشه، یاد آور خاطرات خوب و حس و حال هایی است که با استشمام اون بو برای شما تداعی شده. تمام این اتفاقات میتونه با بسته بندی های خاص و شیک محصولات ریسه گالری رقم بخوره، وقتی که قراره محصول خریداری شده شما به شکلی بسته بندی بشه که وقتی شما بسته رو باز میکنی اسانس و بوی مورد علاقه‌ انتخابی خودتون رو استشمام کنید.

استنشاق

در مکان‌هایی مثل حمام بخار، روغن اسانسی با استفاده از مخزن یا ظرف منتشر کننده یا اسپری در هوا منتشر میشه و از طریق تنفس وارد بدن میشه. روغن‌های مورد استفاده در آروماتراپی علاوه‌ بر داشتن بوی دلپذیر از خواص ضدعفونی‌کننده‌ی مجرای تنفسی، ضد احتقانی (برطرف کننده‌ی گرفتگی بینی و سینه) و روانی هم برخوردار هستن.
استنشاق روغن‌های اسانسی موجب تحریک سیستم بویایی میشه. سیستم بویایی شامل بینی و بخشی از مغز است که با بویایی مرتبط هست. مولکول‌هایی که وارد بینی یا دهان میشه، به ریه‌ها رفته و از اون جا به سایر بخش‌های بدن میره. وقتی این مولکول‌ها به مغز میرسه، بر سیستم لیمبیک (یا دستگاه کناره‌ای، مجموعه‌ی پیچیده‌ای از سازه‌های عصبی که زیر مخ و در دو طرف نهنج (تالاموس) قرار دارد) اثر میگذاره. سیستم لیمبیک هم با احساسات، ضربان قلب، فشار خون، تنفس، حافظه، استرس و تعادل هورمونی مرتبط هست. به‌ این ‌ترتیب روغن‌های اسانسی میتونه اثری خفیف ولی کلی روی بدن بزاره.

کاربردهای موضعی

روغن‌های ماساژ و محصولات حمام و مراقبت از پوست از طریق پوست جذب میشن. ماساژ دادن ناحیه‌ای که در اون از روغن اسانسی استفاده شده، موجب افزایش گردش خون و میزان جذب میشه. بعضی ها عقیده دارن قسمت‌هایی که در اون ها غدد عرق و فولیکول‌های موی بیشتری وجود داره مثل سر یا کف دست‌ها، بیشتر روغن‌های اسانسی رو جذب میکنن.
هرگز نباید از روغن‌های اسانسی به ‌طور مستقیم روی پوست استفاده کنید و همیشه باید این روغن‌ها رو با استفاده از روغن حامل، رقیق کنید. معمولا چند قطره روغن اسانسی با ۲۸ گرم روغن حامل ترکیب میشه. از معمول‌ترین روغن‌های حامل میشه به روغن بادام شیرین و روغن زیتون اشاره کرد.
همیشه پیش از استفاده از روغن اسانسی جدید، آزمایش آلرژی رو انجام بدین.

برای انجام آزمایش آلرژی:

روغن اسانس رو با غلظتی دو برابر غلظت مد نظرتون با روغن حامل ترکیب کنید.
ترکیب به‌ دست اومده رو به بخش کوچکی در زیر بازوی خودتون بمالید.
اگر بعد از ۲۴ تا ۴۸ ساعت هیچ واکنش آلرژیکی مشاهده نکردین، میتونید از اون روغن استفاده کنید. البته بعضی از افراد گزارش دادن که پس از بارها استفاده از روغن‌های اسانس، نسبت به اون ها آلرژی پیدا کردن. اگر واکنش آلرژیک جدیدی رو مشاهده کردید، باید فورا استفاده از روغن گیاهی رو متوقف و از بوی اون دوری کنید.
البته خوردن یا بلعیدن روغن‌های اسانس هم به‌ هیچ‌ وجه توصیه نمیشه. اگر این روغن‌ها از طریق دهان وارد بدن بشه میتونه به کبد یا کلیه‌ها آسیب برسونه. گاهی این روغن‌ها با سایر داروها تداخل پیدا میکنه یا در روده دچار تغییرات خاصی میشن.

آرماتروپی در چه موارد نباید مصرف بشه!

• خانم های باردار
• افراد مبتلا به آسم شدید
• افرادی که سابقه آلرژی دارند باید از این محصولات تحت نظارت پزشک استفاده کنن
• افرادی که سابقه تشنج دارند باید از روغن hyssop اجتناب کنن
• افراد مبتلا به فشار خون بالا باید از مصرف خوراکی اسانس رزماری و سنبله اسطوخودوس اجتناب کنن
• افراد مبتلا به تومورهای وابسته به استروژن مثل سرطان سینه یا تخمدان نباید از روغن های دارای استروژن مانند ترکیبات رازیانه، آنیس، مریم گلی و گلیسیر استفاده کنن.
• افرادی که از تحت شیمی درمانی هستن باید قبل از شروع مصرف آروماتراپی با پزشک خودشون مشورت کنن

مراجعه به آروماتراپیست

آروماتراپیست کسی هست که سوالاتی در مورد سابقه‌ی پزشکی و همذچنین سبک زندگی، رژیم غذایی و وضعیت فعلی سلامتی شما می‌پرسه. آروماتراپی رویکردی کلی داره و هدف از اون، درمان تمام جنبه‌های جسمی و روحی بیمار هست. بنابراین درمان‌های آروماتراپی برای نیازهای جسمی و روانی بیمار مناسب هستن. آروماتراپیست بر اساس نیازها و ترجیحات بیمار یک روغن یا ترکیبی از چند روغن رو توصیه می‌کنه.

براساس نظر موسسه‌ی ملی سرطان (NCI) تا زمانی‌ که ادعا نمیشه محصولات آروماتراپی بیماری خاصی رو درمان می‌کنه، نیازی به تأیید سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) وجود نداره. گرچه گاهی ماساژ درمانگر از روغن‌های آروماتراپی استفاده می‌کنه، ولی کار آروماتراپیست با ماساژ درمانگر تفاوت داره.

منبع:
https://www.healthline.com/health/what-is-aromatherapy
https://www.aromatherapyassociates.com/what-is-aromatherapy