در بازار طلا از واحدهای مختلفی برای اندازه گیری وزن طلا استفاده می‌شود. بطور کلی ما ۴ واحد اندازه گیری طلا داریم که با توجه به موقعیت‌های مختلف از هر کدام از آنها استفاده می‌شود. این ۴ واحد شامل مثقال، سوت، قیراط و اونس است. البته واحدهای دیگری همچون گرم و واحدی سنتی مثل نخود و لپه هم همچنان در اندازه‌گیری طلا مورد استفاده قرار می‌گیرند. ما در این مطلب می‌خواهیم به طور کامل و جامع در مورد واحدهای اندازه گیری طلا برایتان توضیحاتی ارائه دهیم که بتوانید تفاوت میان آنها را به درستی درک کنید. پس در ادامه با این موضوع از بلاگ ربسه گالری همراه ما باشید.
نگاهی کوتاه به اهمیت خرید طلا و نقش اندازه‌گیری درست آن
اندازه گیری طلا از دیر باز تاکنون از اهمیت و دقت بالایی برخوردار بوده است. چرا که این بازار، رمز آلود و گران قیمت است. این طلای با ارزش موجب‌شده تا همواره نیازمند واحدهای حساس و دقیق برای محاسبه وزن آن باشیم. از همین رو شناخت آنها بسیار واجب است تا ضرری را متحمل نشویم. به این خاطر که برای معامله و خرید و فروش مصنوعات طلا اصولاً از این موارد و اصطلاحات استفاده می‌شود؛ که آشنائی با آنها کمک می‌کند کمتر سرمان کلاه رود یا در برنامه‌ریزی‌های مالی خود کمتر دچار اشتباه شویم. یکی از اصطلاحاتی که به‌خصوص در بازار ایران کاربرد فراوان دارد، مثقال طلا است. اما سوت، اونس و قیراط را هم زیاد می‌شنویم حالا برای اینکه بدانید هر کدام چه هستند و چه وزنی دارند همراه ما باشید.
عیار طلا چیست؟
عیار طلا، به میزان خلوص طلا گفته می‌شود. رایج‌ترین عیارهای مورد استفاده، عیار 18 و 24 است. عیار 18 یعنی استفاده از 75 درصد طلا و 25 درصد فلزات دیگر و عیار 24 یعنی استفاده از 99.9 طلا. نیکل و مس از فلزاتی هستند که در ترکیب طلای 18 عیار استفاده می‌شوند. به این دلیل که طلای 24 عیار از خالص‌ترین نوع طلاها است، در مقایسه با نوع طلای 18 عیار استحکام کمتری دارد و نرم‌تر نیز می‌باشد. اگر مایل بودید درباره عیار طلا بیشتر بدانید حتما روی لینک عیار طلا چیست کلیک کنید تا مقاله‌ای که درباره‌ی آن بصورت کامل در ریسه گالری نوشته‌ایم را مطالعه کنید.
آشنایی با واحدهای اندازه گیری طلا
همانطور که گفته شد 4 واحد اندازه وزن طلا وجود دارد که شامل: سوت، قیراط، مثقال و انس هست. اما پیش از اینکه هر کدام از واحدهای اندازه گیری طلا را به طور جداگانه معرفی کنیم، لازم است این اندازه‌ها را بشناسید. در زیر، تیتروار این واحدها را نوشته‌ایم تا یک دیدگاه کلی نسبت به آنها داشته باشید و بعد سراغ توضیح و تفسیر هر کدام خواهیم رفت.
- هر گرم شامل ۱۰۰۰ میلی‌گرم است.
- هر میلی‌گرم یک سوت است. یعنی هر گرم ۱۰۰۰ سوت است.
- هر ۴ گرم و ۶۰۸ سوت را یک مثقال می‌گویند. یعنی هر مثقال ۶۰۸/۴ گرم است.
- هر اونس طلای معمولی برابر با ۲۸ گرم است.
- هر اونس تروی برابر با ۱۰۳۴۳۱/۳۱ گرم است.
- واحد وزنی دیگر پوند است که پوند تروی برابر با ۱۲ انس است.
- پوند معمولی برابر با ۱۶ انس است.
«سوت»؛ کوچک‌ترین واحد اندازه گیری طلا
«سوت» کوچک‌ترین واحد اندازه گیری وزن طلاست که به صورت «صوت» هم نوشته می‌شود. در واقع واحد سوت، همان میلی‌گرم است. به این صورت که، هر گرم طلا معادل ۱۰۰۰ سوت است.
مهم‌ترین نکته در مورد سوت، نحوه‌ی خواندن آن از روی ترازوی طلا فروشی است. وزن‌ها در حسابداری طلا تا دو رقم بعد از ممیز نوشته می‌شوند اما در عرف بازار، وقتی که به صورت شفاهی وزن را می‌خوانند همیشه سه رقم بعد از ممیز در نظر گرفته می‌شود. برای درک بهتر به این مثال توجه کنید: وقتی یک قطعه از مصنوعات طلا را روی ترازوی طلافروشی می‌بینید، عدد نشان داده شده بر روی ترازو مثلاً ۵.۴۵ است. این وزن در اصلاح طلافروشی به این صورت خوانده می‌شود: پنج گرم و چهارصد و پنجاه سوت.
یا مثلاً اگر وزن طلا ۱.۲۵ (یک و بیست و پنج صدم) باشد، در اصلاح طلافروشی یک گرم و دویست و پنجاه سوت خوانده می‌شود. گاهی هم ممکن است حتی کلمه‌ی سوت هم و کلمه‌ی گرم هم به کار نرود و عدد را این‌طور بخوانند: یک و دویست و پنجاه.
یک مثال دیگر: اگر وزن طلا ۲۳۰.۰۸ باشد (دویست و سی و ۸ صدم) به این صورت خوانده می‌شود: دویست و سی گرم و هشتاد سوت. یا ممکن است دویست و سی و هشتاد خوانده شود.
همانطور که احتمالاً از مثال‌های بالا متوجه شدید، باید حواستان باشد که همیشه و حتماً سه رقم بعد از ممیز را بخوانید. (۵.۴۵۰) اگر این عدد پنج گرم و چهل و پنج خوانده شود به معنای ۵.۰۴۵ خواهد بود. در این صورت وزن آن قطعه طلا کمتر از آن چیزی که هست، اعلام شده است. اینجاست که اهمیت درست خواندن وزن طلا خودش را نشان می‌دهد.
«قیراط»؛ واحد اندازه گیری طلا
قیراط یک واحد وزنی مثل سوت در صنف طلا و جواهر است و با نماد ct یا kt نمایش داده می‌شود. کاربرد قیراط برای اندازه گیری وزن سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی است. یک قیراط معادل ۲۰۰ سوت است که در این صورت یک گرم نیز معادل ۵ قیراط می‌شود یک قیراط از یک سوت بیشتر و از یک گرم کمتر است.
دلیل اینکه طلا و جواهرفروشان برای خواندن وزن سنگ‌های قیمتی و نیمه قیمتی از واحد سوت استفاده نمی‌کنند این است که حتی تکه‌های خیلی کوچک برخی از سنگ‌ها مانند الماس بسیار با ارزش است. بنابراین، برای سنگ‌های قیمتی و یا نیمه قیمتی از واحدی کمتر از گرم استفاده می‌کنند. همچنین، خواندن واحد وزنی قیراط هم راحت‌تر است. مثلاً وزن یک قطعه الماس ۴۰۰ سوتی را ۲ قیراط بیان می‌کنند و یا وزن یک زمرد ۶۰۰ سوتی را ۳ قیراط می‌خوانند.
توجه داشته باشید که قیراط صرفاً بیانگر وزن یک سنگ است، نه اندازه‌ی سنگ. بزرگی و کوچکی یک سنگ به وزن آن ربطی ندارد و تا حد زیادی به چگالی آن مربوط است.
در مقایسه‌ی واحدهای وزنی باید بگوییم که هر قیراط معادل ۲۰۰ میلی گرم یا ۰.۲ گرم یا یک پنجم گرم است. یا به عبارتی دیگر، یک قیراط معادل یک بیست و یکم مثقال و ۰.۰۰۷۰۵۵ اُنس است.
«مثقال»؛ واحد اندازه گیری جرم طلا
احتمالاً در مغازه‌ها یا سایت‌هایی که قیمت گرم طلا ، اُنس و سکه را می‌گذارند، قیمت مثقال طلا هم به چشمتان خورده است. مِثقال واحد اندازه‌گیری وزن است که در کشورهای اسلامی رواج دارد. هر مثقال با ۴.۶۰۸ گرم برابر است. البته در روش‌های سنتی می‌گویند که یک مثقال با وزن ۲۴ نخود برابر است. چون در گذشته ترازوی دیجیتالی نبود و با نخود و لپه وزن طلا را مشخص می‌کردند.
باید توجه داشته باشید که در کشور ما اصطلاح مثقال از دیگر واحدهای اندازه‌گیری طلا (مثل انس) مهم‌تر و رایج‌تر است. هر مثقال طلا در کشور ما برابر با ۴.۶۰۸ گرم طلای ۱۷ عیار (خلوص ۷۰۵) است. یعنی چهار گرم و ششصد و هشت سوت طلای ۱۷ عیار.
مثقال، خودش شامل مثقال شرعی، مثقال صیرفی و مثقال معمولی است:
- هر مثقال شرعی برابر ۳٫۴۵۶ گرم (۱۸نخود) است.
- هر مثقال صیرفی چهارسوم مثقال شرعی برابر با ۴٫۶۰۸ گرم (۲۴ نخود) است.
- هر مثقال معمولی نیز معادل ۴.۶۸۷۵ گرم است.
اصطلاح مثقال اصولاً بین بنکداران طلا که به صورت عمده کار می‌کنند، رواج دارد. این افراد خرید و فروش طلا را با قیمت یک مثقال طلا انجام می‌دهند نه قیمت یک گرم طلا.
«انس(اونس)»؛ یکی از انواع واحد اندازه گیری طلا
از دیگر واحدهای اندازه گیری طلا انس است. واحد انس که برای طلا در معاملات استفاده می‌شود معادل ۳۱.۱۰۳۴۳ گرم است. این واحد اندازه گیری طلا را با نماد oz که سرواژه عبارت Ounce است نمایش می‌دهند. اصطلاح یک اونس طلا به معنی طلایی یک‌تکه یا ساچمه با وزن یک اونس تروا و با خلوص ۹۹٫۹۹ درصد (۲۴ عیار) است. یعنی فقط در صورتی که وزن ۳۱.۱۰۳۴۷۶۸ گرمی و عیار ۲۴ با خلوص ۹۹.۹ داشته باشد به آن می‌گویند «یک اونس طلا».
انس طلا در کشورهای آمریکایی و اروپایی رواج دارد و بیشتر یک قرارداد بین معامله گران طلا است و قیمت طلا را تعیین می‌کند. به طور مثال، وقتی گفته می‌شود قیمت طلای جهانی افزایش یافته، یعنی قیمت یک انس طلا نسبت به قبل افزایش داشته است.
انواع دیگر اونس شامل موارد زیر است:
- اونس ماریا ترزا معادل ۲۸٫۰۶۶۸ گرم
- اونس اسپانیایی معادل ۲۸٫۷۵ گرم
- اونس متریک چینی معادل ۵۰ گرم
- اونس متریک هلندی معادل ۱۰۰ گرم
رابطه قیراط و سوت
قیراط و سوت هر دو از واحدهای وزنی هستند که در میان طلا فروشان و جواهر سازان کاربرد دارند. قیراط بیشترین کاربرد را برای محاسبه وزن سنگ‌های قیمتی دارد. هر قیراط معادل ۲۰۰ سوت است. هر گرم معادل ۵ قیراط است. به طور مثال الماسی با ۴۰۰ سوت وزن را الماسی ۲ قیراطی می‌خوانند.
انس یا یک ساچمه
انس از دیگر واحدهای اندازه گیری طلاست که با نماد oz نیز نمایش داده می‌شود. هر انس طلا برابر ۲۸.۳۴۹۵۲۳۱۲۵ گرم است. انس طلا به معنای یک ساچمه با خلص ۹۹.۹۹ درصد طلای ۲۴ عیار است.
طرح یک سوال؛ طلای شرعی چیست؟
به مقدار ۱۶ نخود طلای ۲۴ عیار یک مثقال طلای شرعی گفته می‌شود.
کلام آخر
در این مطلب ۴ واحد اندازه گیری طلا را به شما معرفی کردیم و گفتیم که هر کدام چه نسبتی با هم دارند. اما در آخر لازم است اشاره کنیم که وقتی می‌گویند طلا در ایران ارزان شد، یعنی قیمت مثقال طلا در ایران کاهش قیمت داشته است. این در حالی است که ممکن است انس طلا با رشد چشمگیری همراه باشد. یعنی قیمت طلا در ایران کمتر به انس جهانی وابسته است امّا بی تاثیر هم نیست. برای اینکه بتوانید از روی قیمت انس جهانی، قیمت یک مثقال طلا جهانی را حساب کنید، کافی است که اونس طلای جهانی را بر عدد ۹.۵۷۳۷ تقسیم و در قیمت دلار ضرب کنید.
شاید جالب باشد که بدانید واحد وزنی سنتی وزن طلا که شامل نخود، لپه و گندم است هنوز در بین زرگرها در بعضی از نقاط کشور مورد استفاده قرار میگرد. به این صورت که هر نخود با ۱۹۲ سوت یا ۲ لپه برابر است. هر لپه هم با ۲ گندم برابر است.
در آخر هم بگوئیم که ما در فروشگاه آنلاین ریسه گالری انواع طلاهای زنانه و مردانه را اعم از گردنبند طلا، دستبند طلا، گوشواره طلا، پلاک آویز، طلای بچه گانه، آویز ساعت و … را برای شما عزیزان قرار داده‌ایم که ببینید و هر کدام را که دوست دارید به صورت اینترنتی خریداری کنید.
منبع: jewelrynotes
